Odporność psychiczna, prężność, rezyliencja…
Czy jest to znany Ci termin, czy znasz koncepcję budowania własnej odporności psychicznej?
Odporność psychiczna – trochę teorii…
Michelin Rampe ujmuje ją w 7 głównych filarów: optymizm, akceptacja, poszukiwanie rozwiązań, porzucenie roli ofiary, świadomość odpowiedzialności, budowanie kontaktów oraz planowanie przyszłości.
Oczywiście pod tymi ogólnymi pojęciami kryje się mnóstwo różnych cech i kompetencji, które służą naszemu lepszemu funkcjonowaniu w obliczu stresu, napotkanych przeciwności losu, bądź tragedii w naszym życiu.
Przychodzi Ci do głowy, co szczegółowo znajduje się w tym zbiorze, który warto posiadać?
Wymienię kilka elementów: realistyczny optymizm, poczucie własnej wartości, inteligencja społeczna, altruizm, wdzięczność, elastyczność i kreatywność, poszukiwanie sensu i celu, poczucie humoru, uważność, współczucie dla samego siebie…
Ale tak jak mówiłam – to tylko część z nich.
Ponieważ każdy z nas rodzi się z pewnym poziomem rezyliencji oraz z unikatową kompozycją służących jej cech i predyspozycji.
Możesz sprawdzić swoją robiąc jeden z dostępnych w sieci krótkich testów
Odporność psychiczna – trochę z życia…
Jeśli rezyliencja jest wysoka, to pozwala nam przetrwać nawet już trudne dzieciństwo, nie ponosząc przy tym wysokich kosztów rzutujących na przyszłość.
Oczywiście pomaga też w zwykłych, codziennych zmaganiach wieku dziecięcego. A w dorosłym życiu pozwala na bieżąco radzić sobie z przeciwnościami losu, bądź po „chwilowej” utracie sił powrócić do równowagi.
W rezultacie chroni nas przed chorobami, które może wywołać nadmierny stres lub traumatyczne przeżycie.
Jeśli jednak urodziłaś/eś się z niską rezyliencją, to na szczęście nie jest to wyrok na całe życie.
Ponieważ nad każdym z wyżej wymienionych filarów i kompetencji możesz bowiem pracować i rozwijać go przez całe życie.
Masz więc wpływ na poziom swojej rezyliencji. Możesz ją wzmacniać, dobudowywać i rozbudowywać jej piętra.
Jeśli zaś, któreś z nich jest poza Twoim zasięgiem lub praca nad nim jest wyjątkowo dla Ciebie żmudna i trudna, to skup się na innym! A ten pozostaw jako Twoje słabsze ogniwo, którego jesteś świadoma/y!
Literatura na temat odporności psychicznej i pracy nad nią jest coraz obszerniejsza i z pewnością znajdziesz dla siebie wiele pozycji.
Ale możesz też wyruszyć w tą drogę ze mną, podczas indywidualnych spotkań. Gdzie ocenimy poziom Twojej rezyliencji, jej mocne i słabe ogniwa, opracujemy plan pracy i będziemy podążać tą ścieżką.
Odporność psychiczna – trochę rozmyślań…
A teraz mam dla Ciebie propozycję małej aktywności, która może być ciekawym wstępem do przyjrzenia się tematowi z własnej perspektywy.
Spróbuj zbudować symboliczną wieżę swoich kompetencji, które pomagają Ci iść przez życie i stawiać czoła problemom.
Przypomnij sobie, co w trudnych chwilach pozwala Ci zachować, bądź wrócić do równowagi? Co daje Ci motywację do działania. Co przywraca uśmiech na twarzy…
Potraktuj to, jak zabawę, bądź mistyczną podróż wgłąb siebie.
Możesz to zrobić w samotności przy ulubionej muzyce w tle, zapachu świecy który Cię relaksuje, z kubkiem ulubionej herbaty, lampką wina…
W ten sposób mażesz poznawać i odkrywać siebie, swoje wnętrze, swoje kompetencje i swoje słabości.
Trochę zabawy…
Ale możesz też pobawić się z bliskimi – z partnerem, z dziećmi, z przyjaciółmi. Ponieważ możecie podpowiadać sobie nawzajem, co dostrzegacie, co cenicie, co Was urzeka, czego zazdrościcie, co podziwiacie – w tej drugiej osobie. Pozwoli Wam to lepiej poznać się na wzajem, ale też zobaczyć jak jesteście postrzegani przez innych, a być może usłyszeć o jakichś swoich mocach, których sami nie byliście dotąd świadomi.
Tak więc, zacznij, bądź zacznijcie od wyboru materiału, który zostanie użyty do budowli, potraktuj to z humorem lub podejdź do sprawy z namaszczeniem i symboliką. Jak wolisz 🙂
Wybierz podstawę – która Cię nie zawodzi, której jesteś świadoma/y!
I tą ostatnią wisienkę na torcie, która jest jeszcze mało rozwinięta, nad którą pracujesz, ale którą w sobie podziwiasz i chciałabyś/chciałbyś rozwinąć – ją odłóż na potem. Ponieważ ona ozdobi szczyt twojej piramidy.
A teraz układaj kolejne piętra Twoich zdolności, możliwości, cenionych cech osobowości i temperamentu.
Nie musisz się trzymać wspomnianej siódemki. Możesz rozmienić ją na drobne, w rezultacie zbudujesz ogromną wieżę swojej wewnętrznej siły!
Gdy skończysz zastanów się czego zabrakło w Twoim torcie, jakiego piętra, lub jego części….
Jaki element chciałabyś/chciałbyś jeszcze dołożyć?
Wówczas najdź symbolizujący go przedmiot i zachowaj, niech Cię motywuje do rozwoju!
Miłej zabawy przy samopoznawaniu!
Życzy Wam
Aneta Komaniecka
Literatura:
Rampe M. (2006). Odporność psychiczna siedem filarów. Tajemnica naszej wewnętrznej siły. Wydawnictwo Studio EMKA
Schiraldi, G. R. (2019). Siła rezyliencji. Jak poradzić sobie ze stresem, traumą i przeciwnościami losu? Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne Sp. z o.o.
Ogińska-Bulik, N., & Juczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży – charakterystyka i pomiar. Polska skala SPP-18. Polskie Forum Psychologiczne, 16/1, 7–28.
Sikorska, I. (2016). Odporność psychiczna w okresie dzieciństwa. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.